Porębski, Samodzielna Komenda Chorągwi
Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK
15 listopada 1939 roku hm Tadeusz Wąsowicz „Baca" zebrał w swoim mieszkaniu przebywającą w Krakowie starszyznę harcerską (hm Tadeusz Mitera, hm Władysław Muż, phm Stanisław Rączkowski, phm Jan Ryblewski, hm Seweryn Udziela, hm Marian Wierzbiański), aby zastanowić się nad sytuacją dorastającej młodzieży.
Gimnazja i licea zostały przez okupanta zamknięte, organizacje młodzieżowe (w tym i ZHP) oraz kluby sportowe rozwiązane. Młodzież, która wtedy jeszcze nie podjęła pracy zawodowej mogła łatwo ulegać demoralizacji, szczególnie w sytuacji upadku autorytetów po klęsce wrześniowej. Zakładano, że wojna skończy się na wiosnę 1940 r., kiedy Francja i Anglia rozpoczną wielką ofensywę, Niemcy wojnę przegrają, opuszczając tereny polskie będą grabić i niszczyć. Należy się temu przeciwstawić przez zorganizowanie zbrojnego wystąpienia.
***
Tak to zadecydowano podjąć pracę konspiracyjnego Harcerstwa i w tym celu powołano Komendę Chorągwi, a na jej komendanta phm Stanisława Rączkowskiego „Stacha”, wysiedlonego z Poznania, nieznanego w Krakowie.
Zastępcą został hm Seweryn Udziela. Z braku wzorów opracowano własną instrukcję organizacyjną i przyjęto system piątkowy. Poprzez kurierów harcerskich nawiązano kontakt z przedwojennym Naczelnikiem Harcerzy hm Zbigniewom Trylsklm, przebywającym na Węgrzech. W Nowym Sączu i w Nowym Targu zorganizowano punkty przerzutowe, przez które ewakuowali się oficerowie i podchorążowie do Wojska Polskiego we Francji. Z Węgier przynoszono pocztę konspiracyjną i pieniądze na cele podziemne.
Terytorialnie działalnością objęto obszar południowej części Gen. Gubernatorstwa od ówczesnej granicy z Rzeszą Niemiecką (Częstochowa, Krzeszowice) do linii demarkacyjnej z ZSRR na Sanie. Poszczególne rejony powierzono instruktorom:
- Kraków-miasto - phm J. Ryblewski, Olg. Głębowicz
- Kraków-Podgórze - hm T. Mitera
- Dębica - hm Wł. Muż
- Rzeszów - hm J. Kret
- Nowy Sącz - hm St. Wąsowicz i hm Jarzy Zawodzki
- Chrzanów - phm Zen. Zwarycz
- Tarnów - phm T. Kossowski
***
Postanowiono działalnością obejmować tylko starszą młodzież harcerską. Hm Wł. Muż podjął się przygotowania programów szkolenia harcerzy do przyszłych akcji zbrojnych oraz do zadań wywiadowczych, a których meldunki przekazywano do ZWZ.
***
Dotychczasowa działalność Krakowskiej Komendy Chorągwi pochodziła z własnej inicjatywy instruktorów i nie była jeszcze powiązana z Kwaterą Główną Kwaterą w Warszawie.