Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

Strona główna Czytelnia Osoby

Sylwetki żołnierzy S


Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

w: Dorota Franaszkowa, Sylwetki żołnierzy Batalionu „Skała” AK



Spis treści

Sanak Józefa ps. „Kora”

Ur. 3.III.1918 r. w Kokotowie k/Wieliczki. Wykształcenie podstawowe - rolnik.

Wstąpiła do ZWZ-AK w 1939 r. Przenosiła broń do Krakowa i okolic dla oddziałów dywersyjnych. Udzielała schronienia i opieki więźniom i uciekającym z obozów i więzień. Jako sprzątaczka zdobyła tajne dokumenty niemieckie. U niej w domu była skrzynka kontaktowa i magazyn broni. Pomagała w przygotowaniu do akcji wykolejenia pociągu, organizowanej przez „Powolnego” Ryszarda Nuszkiewicza na gubernatora Franka pod Grodkowicami. Melinowała oddziały partyzanckie.

Odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Zginęła jej siostra.


Schroeder Jerzy ps. „Pokorny”

Ur. 19.VI.1912 r. we Lwowie. Wykształcenie wyższe - najpierw matura w Korpusie Kadetów nr.1 we Lwowie, następnie uzyskał dyplom inżyniera na wydziale chemicznym Politechniki Lwowskiej.

W 1939 r. jako kapral podchorąży rezerwy brał udział w obronie Lwowa w ochotniczej służbie pomocniczej przy budowie barykad.

Od 1942 r. pełnił obowiązki asystenta Tajnego Uniwersytetu w Krakowie. Prowadził ćwiczenia chemiczne dla studentów tej uczelni. Mieszkanie przy ul. Rękawki nr. 21 I p. było przez kilka miesięcy zajęte przez drukarnie AK.

W 1944 r. przeszedł do SBP »Skała«. Brał udział w bitwach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Uczestniczył przy zabezpieczaniu zrzutowisk.

W październiku 1944 r. przeszedł do oddziałów terenowych.

Profesor Politechniki Wrocławskiej o dużym dorobku naukowym.


Sikora Tadeusz ps. „Śmigły”

Ur. 13.IX.1920 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie - pracownik administracji.

Do AK wstąpił w 1943 r. Brał udział w akcji na drukarnię, zabranie legitymacji niemieckich dla kolejarzy tzw. „Ostbahnu". Uczestniczył w drukowaniu ulotek antyhitlerowskich na Dzień Zaduszny w 1943 r. i drukowaniu przepustek nocnych. Włączył się do akcji zdobywania broni i funduszy.

Od lipca 1944 r. był w SBP »Skała«. Brał udział w walkach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Po walce pod Złotym Potokiem, przy reorganizacji Baonu, został odkomenderowany do pracy w terenie, a następnie przeszedł do „Żelbetu".

Stopień wojskowy: sierżant podchorąży


Skrobecki Czesław ps. „Mars”, „Czesław”

Ur. 20.V.1918 r. w Sułkowicach pow. Kraków. Wykształcenie wyższe, prawnicze na UJ, z zawodu adwokat, radca prawny.

W1939 r. pełnił obowiązki zastępcy d-cy plutonu w Armii Kraków w 73 pp w stopniu plutonowy-podchorąży. Brał udział w bitwach na trasie odwrotu Tychy- Krzeszowice- Alwernia- Pacanów- Biłgoraj i Tomaszów Lubelski.

W końcu 1939 r. wstąpił do OOB-SZP następnie do ZWZ-ZO-AK Kedyw Krakowski. Do 1940 r. był oficerem organizacyjnym w Komendzie Okr. OOB Kraków. Od października 1941 r. do 1942 r. pełnił funkcje d-cy podokręgu ZO Kraków. W okresie od 1942-1943 r. był inspektorem dywersji okręgu ZO Kraków, oraz d-cą patroli dyspozycyjnych. W 1943 r. został inspektorem dywersji w sztabie Okr. Kedywu Kraków. Był d-cą patrol specjalnych. Organizował sieci sabotażowo-dywersyjne na terenie Okręgu Krakowa i Śląska. Także łączność i punkty przerzutu przez granicę ze Śląska do Krakowa i przez Zakopane na Węgry. Kierował sabotażem w Zakładach Zieleniewskiego (Szadkowskiego), produkujących materiały dla celów wojennych. Brał udział w niszczeniu transportów kolejowych i drogowych. Uczestniczył w akcjach zdobywania broni, likwidacji konfidentów, uprawiał sabotaż gospodarczy. Zajmował się produkcją kart odzieżowych i żywnościowych niemieckich oraz masowym wykupem tych materiałów.

W styczniu 1944 r. został d-cą OP „Skok”. W Kocmyrzowie brał udział w odbiciu łączniczki „Bobo” Ireny Sokołowskiej-Lorysowej. W sierpniu 1944 r. - oficer do specjalnych poruczeń szefa Kedywu Okręgu Kraków i d-cy SBP »Skała« „Zimowita”, „Skały".

Od września 1944 r. d-ca patroli specjalnych.

Po 1945 r. studiował na UJ i pracował na stanowisku adwokata.

Stopień wojskowy: major.

Odznaczenia: Order Virtuti Militari V kl., Krzyż Walecznych, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż AK i Medal Wojska.

Po wojnie działał w ZBoWiD-zie.


Skrochowski Feliks ps. „Sulima”

Ur. 14.VI.1922 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie

W 1939 r. służył w kompanii PW w Kieleckim.

W styczniu 1941 r. wstąpił do ZWZ-AK. Uprawiał kolportaż prasy podziemnej, dywersję, przeszedł szkolenie bojowe.

Po wsypie został przydzielony do OP „Grom”. Walczył pod Goszczą, Sielcem i Skalbmierzem.

W lipcu 1944 r. przeszedł do SBP »Skała« do zwiadu konnego. Brał udział we wszystkich akcjach bojowych Baonu, a mianowicie: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Tu został ranny. Leczył się w szpitalach terenowych.

Po 1945 r. przez zieloną granicę przeszedł na Zachód.


Skrochowski Franciszek ps. „Aga”

Ur. 19.II.1920 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe, niepełne.

W 1939 r. był we Lwowie jako podchorąży w piechocie pancernej. Brał udział w obronie Warszawy, dostał się do niewoli niemieckiej, skąd uciekł. Wrócił do Krakowa.

W1940 r. wstąpił do ZWZ-AK. Jako instruktor działał na terenie Jasła i Krosna.

Po wsypie został odkomenderowany do OP „Grom”. Walczył pod Sielcem, Skalbmierzem i Goszczą, następnie przeszedł do SBP »Skała«. Brał udział we wszystkich akcjach bojowych Baonu: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. W oddziale pozostawał do końca.

Po 1945 r. wstąpił do WIN-u. W 1946 r. został aresztowany, po amnestii wyszedł z więzienia. Aresztowany po raz drugi uciekł z aresztu przy ulicy Batorego w Krakowie. Ukrywał się, zmienił nazwisko na Agowski i przeniósł się do Szczecina. W 1947 r. zginął od miny.

Stopień wojskowy: porucznik.

Odznaczony Krzyżem Walecznych trzykrotnie i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.


Smykal Erazm ps. „Mikołaj”

Urodzony 20.IX.1922 r. w Brześciu n/Bugiem. Wykształcenie wyższe - inżynier.

W 1943 r. wstąpił do AK, przysięgę odebrał Zygmunt Kawecki ps. „Mars”. Dostarczał materiał wybuchowy pod nazwą „Donowit”, zabierany z firmy budowlanej „Hochtief, w której pracował.

Na skutek ewakuacji firmy w głąb Niemiec uciekł z pracy i został skierowany do OP „Huragan”, a następnie do SBP »Skała«. Ukończył kurs podchorążych. Brał udział we wszystkich akcjach Baonu pod Sadkami, Moczydłem, Krzeszówką, Zaryszynem i Złotym Potokiem. Uczestniczył w ochronie zrzutowiska.

Pod koniec września skierowany został na zabieg chirurgiczny i dalsze leczenie ręki. Potem działał w terenówce.

W latach 1940-1942 r. ukończył w Krakowie Technikum Budowlane, uzyskując dyplom technika. Po wojnie zdał maturę ogólnokształcącą i studiował na Politechnice Gdańskiej. Pracował w okrętownictwie do 1975 r. po czym przeszedł do budownictwa.

W okresie pracy zawodowej opublikował szereg rozpraw, dotyczących przemysłu okrętowego i eksportu budownictwa.

Stopień wojskowy: porucznik.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Partyzancki, Srebrny Krzyż Zasługi, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz inne odznaczenia resortowe.

Smykal Jan, Wincenty ps. „Kamień”

Ur. 24.XI.1923 r. w Brześciu n/Bugiem. Wykształcenie średnie - techniczne. Przed wojną ukończył 4 klasy Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie.

W1940 r. przeniósł się do Wieliczki. W Krakowie ukończył Technikum Budowlane w 1943 r. Równolegle zaangażował się w pracę konspiracyjną w AK.

Przysięgę złożył w 1943 r. Prowadził kolportaż prasy podziemnej, przeszedł szkolenie bojowe.

Po wsypie został skierowany do OP „Huragan”, a od sierpnia 1944 r. do SBP »Skała«.

W dniu 30 sierpnia 1944 r. poległ pod Sadkami w czasie walki z Niemcami.


Sobańska Barbara z d. Ciaputa ps. „Basia”

Ur. 15.Vl.1929 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie: ogólnokształcące.

W styczniu 1944 r. wstąpiła do AK. Przysięgę składała u Józefa Bastera ps. „Rak” szefa łączności w Kedywie Krakowskim. Osobą wprowadzającą była „Oczko” Halina Ziobrowska-Ryblewska, wraz z nią obsługiwała lokal kontaktowy „3” i „12". Prowadziła obserwację patroli niemieckich, a jako łączniczka rozwoziła różne przesyłki po punktach kontaktowych. W marcu 1944 r. dostarczyła istotnych informacji, dotyczących fabryki skrzyń przy ul. Zabłocie 39 oraz rozkładu zajęć Bahnschutzów. Umożliwiło to przeprowadzenie poważnej akcji gospodarczej. W lipcu holowała cichociemnego por. Maksymiliana Klinickiego ps. „Wierzba” do SBP »Skała«. Uczestniczyła w ewakuacji broni i mundurów z ulicy Starowiślnej 33.

Po wojnie zdała maturę i zajęła się domem oraz rodziną.

Prowadziła prywatną firmę budowlaną.


Szklarczyk Aleksandra z d. Służewska ps. „Oma”

Ur. 2.VI.1911 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie - pracownik umysłowy.

Od 1939 r. wstąpiła do ZO ZWZ-AK Kedyw w Krakowie. Pełniła obowiązki żołnierza patrolu specjalnego. Od 1941 r. sprawowała funkcję szefa łączności wewnętrznej, zewnętrznej i ogólnej. W 1943 r. została kierownikiem komórki dokumentów w Kedywie, pełniąc również funkcję łączniczki. W domu obsługiwała skrzynkę kontaktową, oraz skład różnych dokumentów jak metryki, zaświadczenia, legitymacje i inne. Utrzymywała stałą łączność na trasie Przemyśl, Jasło, Warszawa, Kraków.

Od lipca 1944 r. przeszła do SBP »Skała«. Uczestniczyła w akcjach Baonu pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Od września 1944 r. została oddelegowana do pracy na terenie Krakowa.

Po 1945 r. pracowała w Dyrekcji Poczt i Telegrafów, potem w Spółdzielni Samopomoc Chłopska i w Zarządzie Lasów Państwowych.

Poświęciła się pracy społecznej na rzecz środowiska akowskiego. Współorganizatorka zjazdów koleżeńskich.

Stopień wojskowy: porucznik czasu wojny.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Brązowy Krzyż Zasługi, Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski OOP.


Sokołowska Helena ps. „Lena”

Ur. 13.III.1913 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie ogólnokształcące. Przed 1939 r. uczyła w szkole w Nowym Sączu, czynnie uczestniczyła w PWK.

W 1939 r. w listopadzie wstąpiła do ZWZ-AK. Przysięgę odbierał w pałacu Tarnowskich na Szlaku w Krakowie płk N.N. w obecności wprowadzającej Karnasiewicz. Została łączniczką, obsługującą punkt kontaktowy w domu w Rynku Głównym 44 i skrzynkę w sklepie w Hali Targowej na Grzegórzeckiej u p. Twardoszowej. Utrzymywała łączność z Heleną Hoffmann, Marią Meisner i Zofią Michlak. Obsługiwała trasę Kraków - Nowy Sącz – Kosarzyska - Węgry. Organizowała przerzuty oficerów na Węgry. Melinowała w domu u pp. Kuhnenów w Nowym Sączu spalonych ludzi, oczekujących na przerzut. W 1940 r. została kierowniczką kurierów i łączniczek na terenie Małopolski.

Spalona na terenie Krakowa ukrywała się, w rezultacie została odkomenderowana do pracy na terenie Charsznicy. Tam pracowała do końca wojny.

Po 1945 r. prowadziła własny dom.

Stopień wojskowy: porucznik AK.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych i Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.


Sokołowska Zofia ps. „Dzidzia”

Ur. 17.IX.1926 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe - magister prawa.

W 1942 r. wstąpiła do ZWZ-AK Kedyw. Przysięgę odbierał Jan Pańczakiewicz „Zimowit”. Następnie otrzymała przydział do służby łącznościowej pod dowództwem Józefa Bastera „Raka”. Prowadziła kolportaż prasy, przewoziła pocztę, broń, aparat radiowy nadawczy, materiał minerski. Obsługiwała bardzo eksponowany punkt kontaktowy w Sukiennicach. Od marca 1944 r. oddelegowana do sekcji wywiadu „Iny” Zofii Carnelli-Jasieńskiej. Współuczestniczyła w prowadzeniu wywiadu do zamachu na zbrodniarza SS-Gruppenfürhera Wilhelma Koppego.

Od lipca 1944 r. jako łączniczka SBP »Skała« brała udział we wszystkich akcjach bojowych Baonu: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Od października 1944 r. została przeniesiona do Kedywu w Krakowie - do sekcji wywiadu i łączności. Na tym stanowisku pracowała do końca wojny.

Dom jej przy ul. Starowiślnej 33 w Krakowie był skrzynką kontaktową i miejscem ukrywania ludzi spalonych, którymi serdecznie opiekowała się matka p. Stefania Sokołowska.

Po 1945 r. złożyła maturę w gimnazjum Królowej Wandy, następnie ukończyła prawo na UJ uzyskując tytuł magistra. Podjęła pracę w Biurze Projektów w Krakowie.

Stopień wojskowy: porucznik czasu wojny.

Otrzymane odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami oraz odznaczenia resortowe.


Sokołowski Stanisław ps. „Celt”

Ur. 13.XI.1922 r. w Krakowie. Studia wyższe - ekonomista.

W 1939 r. zgłosił się na ochotnika do PW.

W 1943 r. w sierpniu wstąpił do „Szarych Szeregów”, przysięgę odbierał „Szatan”. Uczestniczył w małym sabotażu, kolportował prasę konspiracyjną. Brał udział w szkoleniu bojowym. Obsługiwał punkt kontaktowy w Sukiennicach. Od sierpnia 1944 r. przeszedł do SBP „Skała" i uczestniczył we wszystkich jego akcjach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Od października 1944 r. skierowany do dywersji Kedywu w Krakowie i porucznika „Spokojnego”.

Po wojnie studiował na Akademii Handlowej i uzyskał dyplom magistra ekonomii. Cały czas pracował w Elektromontażu.

Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.


Sosin Marian ps. „Roland”

Ur. 13.VIII.1923 r. w Prokocimiu pow. Kraków. Wykształcenie wyższe - lekarz.

W1939 r. jako przedpoborowy brał udział w walkach 20 p.p. Kraków.

W styczniu 1943 r. wstąpił do AK 2-gi pododcinek Kraków. Służbę pełnił w patrolu spec. dyw. Kedywu.

Po wsypie został odkomenderowany do S.B.P. »Skała«. Brał udział w walkach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem jako z-ca dowódcy drużyny.

Po reorganizacji Baonu przeszedł do pracy w terenie.

Po wojnie odbyt studia medyczne na Wydziale Lekarskim w Krakowie. W 1949 r., jeszcze jako student, został zatrudniony w I Klinice Chorób Wewnętrznych AM oraz stacji Pogotowia Ratunkowego P.C.K. Na stanowisku starszego asystenta pracował w I Klinice Chorób Wewnętrznych AM do 1965 r. poczym objął stanowisko Kierownika Przychodni Kardiologicznej w Klinice Chorób Zawodowych Huty im. Lenina.

Stopień wojskowy - kapral z cenzusem.

Odznaczenia - Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Medal Wojska Polskiego, Krzyż Armii Krajowej oraz różne odznaczenia resortowe .


Spyt Maria-Włodzimierz ps. „Jaś”, „Rybka”

Ur. 2.VIII.1923 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe - inżynier.

W październiku 1940 r. wstąpił do NOW w Radwanowicach koło Rudawy.

W 1942 r. przeszedł do ZWZ-AK, placówka w Zabierzowie. W 1942 r. i w 1943 r. brał udział w akcjach na zbrojownie w Krakowie oraz na połączenie teleksowe między Zabierzowem a Mydlnikami. Uczestniczył w wypadach na pociągi celem zdoby-cia broni i oporządzenia wojskowego, prowadził sabotaż wsypując piasek do maźnic. Pełnił obowiązki d-cy drużyny.

W 1944r. wstąpił do OP „Błyskawica”. Brał udział we wszystkich akcjach oddziału: pod Jawornikiem, Turnawcem, Tymbarkiem.

Następnie przeszedł do SBP »Skała« i uczestniczył w jego akcjach: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkarni i Złotym Potokiem.

Po 1945 r. zdał maturę, a potem studiował na Politechnice Gdańskiej. W 1960 r. do 61 r. był słuchaczem SGPiS-u na wydziale Ekonomii Produkcji. Pracował na różnych stanowiskach w Biurze Projektów Planowania Przestrzennego w Olsztynie, głównie jako starszy projektant. Aktywnie udzielał się w Samorządzie Mieszkańców.

Stopień wojskowy: podporucznik AK.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Medal 40-lecia Polski Ludowej.


Sroka Lechosław ps. „Mewa”

Ur. 22.XI.1924 r. w Luborzycy. Wykształcenie średnie - ekonomiczne.

W 1940 r. wstąpił do ZWZ-AK. W sierpniu 1944 r. przebywał w OP „Skok”, a następnie w SBP »Skała«. Brał udział w walkach pod Knyszynem i Sancygniowem.

Potem przeszedł do 106 dyw.p. AK.

W 1945 r. wstąpił do LWP. Od 1947 r. pracował w budownictwie.

Stopień wojskowy: kapral.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Partyzancki i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.


Strzelichowska-Dubalska Eugenia

Ur. 10.VII.1887 r. w Krakowie. Wykształcenie - doktor praw.

W listopadzie 1939 r. została aresztowana i osadzona na Montelupich w Krakowie. Po pół roku zwolniona z braku dowodów. U siebie w domu, przy ulicy Legionistów 4 w Krakowie, prowadziła skrzynkę kontaktową, ukrywała ludzi zdekonspirowanych, współorganizując przerzuty materiałów propagandowych do akcji „N". Kolportowała prasę oraz materiały drukarskie. Punkt był bardzo eksploatowany przez SBP »Skała«.

Po 1945 r. pracowała w bankowości. Kilkakrotnie represjonowana.


Strzelichowski Stanisław Maria ps. „Wiktor”

Ur. 10.XI.1926 r. w Krakowie.

Wykształcenie ogólne, średnie.

Od 1942 r. był żołnierzem ZWZ-AK. Pomimo bardzo złego stanu zdrowia brał udział w sabotażu psychologicznym rozwożąc materiały w ramach akcji „N". Obsługiwał wraz z matką skrzynkę kontaktową dla oddziałów partyzanckich Kedywu Krakowskiego i SBP »Skała«. Został aresztowany, uciekł ukrywając się. Współpracował z redakcją tajnego pisma Szarych Szeregów „Na ucho”.

Po 1945 r. był studentem Szkoły Filmowej w Łodzi. Autor książki „Dwa lata...”.

Zmarł 20 stycznia 1953 r.

Otrzymane odznaczenia (pośmiertnie): Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska.


Sułowski Kazimierz ps. „Rudy”

Ur. 2.X.1921 r. w Lublinie. Wykształcenie wyższe, prawnicze-adwokat.

W 1939 r. pełnił służbę w Batalionie Junackim Hufca Pracy w Wiźmie koło Łomży. Pracował przy budowie fortyfikacji obron-nych, a potem został zdemobilizowany w Mokwinie na Polesiu.

W listopadzie 1939 r. wstąpił do konspiracyjnego Harcerstwa. Opracował wraz z Bytnarem i Dawidowskim program konspiracyjny pracy młodzieży harcerskiej.

W 1944 r. został odkomenderowany do OP „Grom”, brał udział w walkach pod Sielcem, Skalbmierzem i Goszczą, a potem przeszedł do SBP »Skała«. Uczestniczył w walkach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Po wojnie studiował na UJ, następnie pracował w Centralnym Zarządzie „Społem” jako starszy ekonomista, a potem jako radca prawny i adwokat Koła Poselskiego „Znak” przy Sejmie.

Rodzina poniosła duże straty.


Szczepańska Danuta z d. Wolska ps. „Leśna”

Ur. 28.VI.1924 r. w Złoczowie koło Tarnopola. Wykształcenie średnie.

W 1943 r. wstąpiła do AK. Przysięgę odbierał „Poradoń", Henryk Pleciński. Uczestniczyła w kursach sanitarnych w Wilkowie, organizowanych i prowadzonych przez doktora „Flisa” Stefana Szumana. Gromadziła środki opatrunkowe i sanitarne.

W1944 r. dołączyła do SBP »Skała« jako sanitariuszka, przy doktorze „Flisie” i dr „Jarze”- Macieju Jaremie. Uczestniczyła w walkach pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką i Sadkami. Po bitwie pod Sadkami obsługiwała polowy szpital w Zaryszynie wraz z dr „Flisem” i siostrą „Marią”- M. Goszczyńską, gdzie pielęgnowały i przechowywały rannych spod Sadek.

Po 1945 r. zdała maturę w Gimnazjum Królowej Wandy w Krakowie. Potem pracowała w Księgarni St. Kamińskiego, następnie w sekretariacie pisma „Znak”. Jest żoną pisarza Jana Józefa Szczepańskiego.


Szczerkowski Janusz ps. „Szczerbiec”

Ur. 31.V.1926 r. w Poznaniu[1] . Wykształcenie wyższe - Akademia Handlowa w Poznaniu, ekonomista.

W 1941 r. wstąpił do Szarych Szeregów, potem przeszedł do ZWZ-AK. Zajmował się kolportażem prasy podziemnej, przeszedł przeszkolenie wojskowe. Brał udział w ubezpieczaniu akcji w Pasażu Simonsa -Warszawa. Ubezpieczał posterunek alarmowy drukarni konspiracyjnej na Sadybie.

Kontuzja głowy.

Od lipca 1944 r. wstąpił do OP „Skok”, a potem do SBP »Skała«. Brał udział w walkach pod Opatowcem, Goszczą, Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Na skutek choroby płuc opuścił oddział i przeszedł do terenówki.

Po wojnie zdał maturę i ukończył Akademię Handlową. Pracował na różnych odpowiedzialnych stanowiskach w administracji.

Represjonowany przez UB.

Rodzina poniosła duże straty. Brat Edward został rozstrzelany przez Niemców, Aleksander Szczerkowski zginął w Oświęcimiu, Kazimierz Szczerkowski w łagrze w ZSRR, wyszedł z II Korpusem gen. Andersa.

Czynny w harcerstwie.

Przypisy:

  1. Według sprostowania syna (maj 2011 roku) prawdziwą data urodzin jest 31.VIII.1926.

Szczyrek Antoni ps. „Stefan”

Ur. 28.IV.1923 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie, zawodowe - technik dentystyczny.

W 1941 r. wstąpił do ZWZ-AK w Krakowie. Przysięgę odbierał Czesław Ciepiela „Karp", d-ca patrolu dywersyjnego w Krakowie. Uczestniczył w wielu akcjach sabotażowo-dywersyjnych, kolejowych i drogowych. Z rynku krakowskiego uprowadził wraz z Edwardem Czarneckim ps. „Murzyn”, samochód niemiecki „Mercedes". Likwidował konfidentów, współpracowników Diamanda i Appela, oraz innych jak Mariana Jodłowskiego, Adama Wałacha z Dębnik, szefa Zollamtu Niemca z ul. Dietla. Następnie został przekazany do Oddziału Dyspozycyjnego 1 psp, dowodzonego przez porucznika Wła-dysława Kukłą ps. „Zagoszcz”. Uczestniczył w odbiciu łączniczki „Bobo” Ireny Sokołowskiej na stacji kolejowej w Kocmyrzowie.

Od lipca 1944 r. pełnił służbę w SBP »Skała«. Brał udział w akcjach: pod Zaryszynem, Włóczydłem, Krzeszówką, Sadkami, skąd odkomenderowano go do dywersji na terenie Krakowa.

Tu działał w patrolu por. Witolda Kulpińskiego ps. „Nałęcz” w likwidacji pojedynczych Niemców, głównie konfidentów jak Kusionowicza, Adamskiej, Skwarczyńskiego i Koziary.

W 1945 r. został aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu św. Michała w Krakowie. Brał udział w działaniu od wewnątrz w akcji uwolnienia więźniów w sierpniu 1946 r. Ukrywając się, wstąpił do WiN-u. W 1947 r. został aresztowany, dostał dożywocie, przesiedział 7 lat w Wiśniczu, Rawiczu i Wronkach. Pracował jako technik dentystyczny.

Stopień wojskowy: podporucznik.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Partyzancki i Krzyż Armii Krajowej.


Szewczyk Włodzimierz ps. „Brochwicz”

Ur. 28.VI.1925 r. w Cieszynie. Wykształcenie wyższe.

W 1942 r. wstąpił do ZWZ-AK w Krakowie. Służbę pełnił w 52 plutonie 22 pp w Krakowie, a od 1943 r. w plutonie „Zośka” Kraków-Podgórze, skąd przeszedł do akcji dywersyjnych.

Następnie w 13 komp. „Żelbet", a od lipca 1944 r. skierowany do SBP »Skała«. Brał udział we wszystkich walkach Baonu, a mianowicie: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Następnie skierowany do pracy w terenie.

Aresztowany, przebywał od 1944 r. w hitlerowskich obozach koncentracyjnych w Gross-Rosen, Nordhausen-Dora, Mittelbau i Rawensbrück.

W 1945 r. wrócił do Polski. W 1946 r. ukończył Szkołę Lotniczą w Warszawie, a od 1949 r. do 1954 r. studiował na Politechnice Krakowskiej i AGH-Kraków. Uzyskał dyplom magistra - inżyniera-mechanika. Rozpoczął pracę w biurach projektów Budownictwa Przemysłowego na stanowisku kierownika Działu, kierownika Pracowni, Głównego Technologa. Posiada kilka patentów.

Stopień wojskowy: porucznik.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Partyzancki, Krzyż AK, Krzyż Oświęcimski, Medal Wolności i Krzyż Kawalerski OOP.


Szuman Stefan ps. „Flis”

Ur. 2.I.1889 r. w Toruniu. Wykształcenie wyższe - lekarz medycyny, prof. UJ.

W czasie pierwszej wojny światowej był na froncie jako lekarz wojska polskiego, w stopniu kapitana, a potem majora. Otrzymał Krzyż Walecznych. Po zakończeniu pierwszej wojny studiował psychologię i z tej dyscypliny zrobił doktorat, a w 1928 r. został profesorem nadzwyczajnym UJ w Krakowie, jako kierownik Katedry Psychologii Pedagogicznej. W 1934 r. otrzymał nominację na profesora zwyczajnego, a w 1939 r. został członkiem korespondentem PAU. W1939 r. zorganizował w Chrzanowie pow. Janów Lubelski, punkt sanitarny dla rannych żołnierzy.

W 1941 r. wstąpił do ZWZ-AK. Prowadził komplety tajnego nauczania z psychologii, następnie w AK zaangażował się w tajne kursy sanitarne w Kocmyrzowie. W Pietrzejowicach obsługiwał szpital u pp. Goszczyńskich, lecząc ukrywających się rannych partyzantów. W czasie akcji „Burza” był lekarzem w SBP »Skała«. Brał czynny udział we wszystkich walkach. Po bitwie pod Sadkami został z ciężko rannym „Dąbrową” - Z. Gertychem w polowym szpitalu w Zaryszynie.

Po drugiej wojnie światowej kontynuował pracę naukową na UJ. W latach 1945-47 pełnił funkcję rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Działał też w polskich towarzystwach naukowych - psychologicznym, filozoficznym, a także w To-warzystwie Higieny Psychicznej.

W latach pięćdziesiątych był represjonowany i zawieszony w czynnościach pedagogicznych ze względów światopoglądowych.

Dorobek naukowy prof. Szumana obejmuje ponad dwieście publikacji. Pisał także wiersze, które publikował pod pseudonimem „Łukasz Flis". Grał na skrzypcach w domowych zespołach kameralnych.

Stopień wojskowy: major.

Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Krzyż Partyzancki, Krzyż Kawalerski OOP, Medal Komisji Edukacji Narodowej i inne.


Szwalbic Józef ps. „Puchacz”

Ur. 9.III.1918 r. w Lanckoronie. Wykształcenie średnie, z zawodu górnik.

W1939 r. był kapralem zawodowym w 12 pp i pełnił funkcję dowódcy plutonu ckm w ramach Armii Kraków w 6 dywizji. Z kompanią ckm brał udział w walkach pod Pszczyną, Skawiną, Tarnowcem, Rozwadowem, Janowem Lubelskim i Tomaszowem Lubelskim. 25 września 1939 r. został wzięty do niewoli, skąd uciekł.

W 1940 r. wstąpił do ZWZ, gdzie pełnił obowiązki d-cy plutonu w placówce „Limba” w Lanckoronie. Był kurierem Komendy Głównej ZWZ do Okręgów i do Lwowa.

W 1943 r. został przeniesiony do dywersji Kedywu Okręg Kraków. Tu brał udział w likwidacji agentów Gestapo na terenie Obwodu „Dąb”. W ramach akcji „Taśma” uczestniczył w uderzeniu na placówkę Grenschutzu w Zagórzu koło Suchej i w Woźnikach koło Wadowic. Brał udział w likwidacji żandarma Schuppe w lesie koło Benjaminowa pod Warszawą.

Od marca 1944 r. został przydzielony do OP „Błyskawica”. W dniu 4 kwietnia 1944 r. brał udział w akcji rozbicia samochodów z grupą policyjną pod Jawornikiem oraz pod Tymbarkiem, także w zamachu na więźniarkę policji SD pod Budziszowicami, odbijając „Dąbrowę” - Z. Gertycha.

Uczestniczył w walkach SBP »Skała« pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

Służbę ukończył w stopniu podporucznika czasu wojny.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Virtuti Militari V kl., Krzyż Walecznych i Krzyż Zasługi z Mieczami.


Szwalbic Stanisława ps. „Słonko”

Ur. 24.1.1922 r. w Lanckoronie. Wykształcenie podstawowe.

W 1940 r. wstąpiła do ZWZ, a potem do AK. Pełniła funkcję sanitariuszki, a później została wraz z mężem przeniesiona do Warszawy do służby łącznościowej na trasie Warszawa-Kraków. Brała udział w akcji „N", prowadzonej przez oddział BIP Komendy Głównej AK. Zajmowała się zbieraniem informacji o wyrządzonych przez Niemców szkodach i miejscach straceń.

W maju 1944 r. została aresztowana, uciekła, następnie skierowana do OP „Błyskawica” jako sanitariuszka.

Na skutek złego stanu zdrowia opuściła oddział, przechodząc do terenówki w okolicach Proszowic.

Po wojnie pracowała w PSS.

Szygalski Czesław ps. „Miś”

Ur. 23.VII.1920 r. w Krakowie. Studia wyższe (niepełne).

W1939 r. został przydzielony do Szkoły Podchorążych Rezerwy przy V pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu. Uczestniczył w kampanii wrześniowej w 22 dywizji piechoty Górskiej Armii Kraków gen. Szylinga.

W 1940 r. wstąpił do ZWZ-AK-Kedyw. Początkowo otrzymał przydział do BIP. Prowadził kolportaż prasy „N", uprawiając działalność sabotażowo-dywersyjną. W ramach akcji „N" i na terenie Zakładów Zieleniewskiego (Semperitu) III odcinek, współpracował z „Czesławem”- Skrobeckim.

Od lipca 1944 r. został odkomenderowany do SBP »Skała«. Uczestniczył we wszystkich bitwach tego oddziału: pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem.

W grudniu 1944 r. wraz z „Andrzejem” - Andrzejem Rozmarynowiczem, zorganizował udaną akcję na Bank Emisyjny przy ul. Berka Joselewicza. Po 1945 r. studiował prawo na UJ.

Cały czas był inwigilowany i kilkanaście razy zatrzymywany i przesłuchiwany.

Pracował w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Chemicznego CEBA na stanowisku szefa działu organizacyjno-prawniczego.

Zyskał opinię oddziałowego poety znakomitych drobiazgów satyrycznych.

Stopień wojskowy: podporucznik AK.

Otrzymane odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Walecznych, Krzyż Partyzancki i Krzyż Kawalerski OOP.


Skocz do: Strona główna Czytelnia Osoby