Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

Strona główna Czytelnia Osoby Szare Szeregi

Sylwetki żołnierzy F


Z Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK

w: Dorota Franaszkowa, Sylwetki żołnierzy Batalionu „Skała” AK



Spis treści

Fiszer Bogusław ps. „Bolek”

Ur. 16.VI. 1920 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe techniczne - mgr inż. metalurg, doktor.

W 1939 r. jako kapral podchorąży walczył w oddziałach Armii Kraków przy obronie przeprawy na Dunajcu. Uciekł z niewoli niemieckiej. W styczniu 1940 r. wstąpił do ZWZ, a następnie przeszedł do AK do jednostki „Żelbet”- Kraków. Pełnił obowiązki instruktora, był d-cą drużyny. Brał udział w akcjach wykonywania wyroków na zdrajcach i katach ludności polskiej. W kwietniu 1944 r. służył w OP „Grom” potem przeszedł do OP „Huragan".

Z chwilą utworzenia SBP »Skała« został d-cą plutonu w Kompanii „Huragan". Brał udział w walkach Batalionu »Skała« pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Kierował akcją na pociąg wiozący cukier z cukrowni Kazimierza Wielka. W oddziale pozostał do stycznia 1945 r.

W 1945 r. rozpoczął studia na AGH w Krakowie, które ukończył w 1950 r. ze stopniem mgr inż. metalurga. Od 1950 r. pracował na stanowisku głównego mechanika w Skawińskich Zakładach Materiałów Ogniotrwałych, następnie został usunięty ze stanowiska za przynależność do AK. W następnym okresie pełnił funkcję dyrektora w Częstochowskim ZMO. Potem był kierownikiem Zakładu Współpracy z Przemysłem w Instytucie Materiałów Ogniotrwałych. Był również wykładowcą w Wyższej Szkole Inżynierskiej, a potem na Politechnice Śląskiej doktoryzował się.

Stopień wojskowy: porucznik. Otrzymane odznaczenia: dwukrotnie Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi i Odznakę Grunwaldzką. Brat Stanisław Fiszer zginął w obozie niemieckim, drugi Jan Fiszer w walce z Niemcami pod Złotym Potokiem.


Fiszer Jan ps. „Łęczyc”

Ur. 22.XI.1921 r. w Krakowie. Wykształcenie średnie - liceum ogólnokształcące.

Poległ w walce z Niemcami pod Złotym Potokiem w dniu 11 września 1944 r. W 1939 r. jako Junak Hufca Pracy przyłączył się do oddziału Wojska Polskiego i walczył na granicy polsko-litewskiej. Został internowany w Połądze na Litwie, skąd uciekł i wrócił do Krakowa.

W styczniu 1940 r. wstąpił do ZWZ, a potem do AK. W pododdziale „Wawel” ukończył konspiracyjną podchorążówkę w stopniu kaprala podchorążego. Brał udział w akcji zdobywania broni. W kwietniu 1944 r. na skutek „spalenia” na terenie Krakowa został odkomenderowany do OP „Grom”. W bitwie tego oddziału pod Skalbmierzem i Goszczą wyróżnił się odwagą. Po włączeniu oddziału „Grom" do SBP »Skała« został zastępcą d-cy II plutonu i brał udział we wszystkich bitwach Baonu, a to pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem, gdzie poległ.

Jego nazwisko umieszczono na pamiątkowe tablicy w Stacji Pomp na Bielanach i w gmachu Urzędu m. Krakowa, gdzie pracował zawodowo przed odejściem do partyzantki.

Pośmiertnie został odznaczonej Krzyżem Virtuti Militari V kl. i awansowany do stopnia pod porucznika.


Fiszer Józef ps. „Myśliński”

Ur. 24.11.1925 r. w Krakowie. Wykształcenie wyższe-mgr inż. dr nauk technicznych, docent Politechniki Krakowskiej.

Do konspiracji wstąpił 1942 r. do Szarych Szeregów, kompania „Bartek” w Krakowie. W 1943 r. odbył szkolenie minerskie. W 1944 r. ukończył szkołę podchorążych, uzyskując stopień kaprala podchorążego. Uczestniczył w małym sabotażu jak np. cementowanie zamknięć w sklepach „tylko dla Niemców”. Rozprowadził konspiracyjnie 80 egz. Lewego „Gońca Krakowskiego”. W 1944 r. w czerwcu, w wyniku aresztowań grupy „Szarych Szeregów” został skierowany do oddziału partyzanckiego „Grom”. W jego szeregach brał udział w walce pod Sielcem. Następnie przeszedł do SBP »Skała« i brał udział we wszystkich jego akcjach, a to pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. W grudniu 1944 r. brał udział w akcji na pociąg z cukrem koło Kazimierzy Wielkiej. W oddziale partyzanckim przebywał do 15 stycznia 1945 r.

W latach 1945-49 odbył studia na AGH w Krakowie. Po studiach został pracownikiem naukowym na Politechnice Krakowskiej. Przeszedł wszystkie stanowiska nauczyciela akademickiego, do dyrektora Instytutu włącznie.

Stopień wojskowy: podporucznik.

Otrzymał odznaczenia: Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Medal Wojska, Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Partyzancki, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia oraz liczne odznaczenia resortowe. W 1975 r. został laureatem nagrody Prezydenta m. Krakowa. Był członkiem i wiceprzewodniczącym Oddziału Krakowskiego Towarzystwa Urbanistów Polskich. Pełnił funkcję członka Komisji Naukowej PAN-u.

Brat Stanisław Fiszer zginął w obozie niemieckim, drugi brat Jan Fiszer poległ w walce z Niemcami pod Złotym Potokiem.


Franaszkowa Dorota z d. Gürtler (Girtler) ps. „Stasia"

Ur. 1.I.1925 r. w Proszowicach. Wykształcenie wyższe - ukończony Wydział Humanistyczny na UJ, nauczycielka.

W 1942 r. 15 sierpnia wstąpiła do ZWZ-AK w Igołomii. Przysięgę odbierał Mieczysław Kulesza ps. „Zuch". Była łączniczką terenową, a potem d-cy mjr „Zimowita" - „Skały". Przewoziła pocztę, prowadziła kolportaż prasy podziemnej, transportowała radio, broń i materiał minerski do oddziałów partyzanckich oraz holowała skoczków „Zasańca" i „Siwego" do106 dywizji. Od maja 1944 r. była łączniczką w Krakowie między „Skałą” a „Świdą”. Współdziałała z komórką wywiadu „Tajnym" Stanisławem Matuszykiem. Pielęgnowała rannych i transportowała ich do konspiracyjnego punktu sanitarnego w Pietrzejowicach u pp. Goszczyńskich.

Od lipca 1944 r. pełniła funkcję łączniczki SBP »Skała« AK. Uczestniczyła w akcjach bojowych pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. W sierpniu 1944 r. w związku z planowanym marszem oddziału na pomoc walczącej Warszawie, prowadziła rozpoznanie na terenie „Wody” w strefie przyfrontowej. W grudniu 1944 r. z uwagi na stan zdrowia, została odkomenderowana do pracy w terenówce. Podczas okupacji uczyła się na tajnym komplecie.

Po 1945 r. zdała dużą maturę. Następnie studiowała na UJ. Po 1950 r. uzyskała dyplom magistra filologii polskiej. W tym też roku rozpoczęła pracę na stanowisku nauczyciela języka polskiego. Była represjonowana, zwalniana z pracy, przerzucana. Aresztowania w rodzinie (kocioł). Ojciec Michał Gurtler siedział na Montelupich, siostra Wanda ps. „Ewa" kpt. AK, odznaczona Krzyżem Virtuti Militari, rozstrzelana przez NKWD 16 stycznia 1945 r. jako łączniczka 106 Dywizji. Współorganizatorka zjazdów koleżeńskich i budowy tablic, upamiętniających miejsca walk Baonu »Skała«.

Stopień wojskowy: podporucznik czasu wojny.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska Polskiego, Złoty Krzyż zasługi z Mieczami, Krzyż Kawalerski, Krzyż Partyzancki.


Frankowski Władysław ps. „Ryś”, „Wilk”

Ur. 12.VI.1923 r. w Baranowiczach. Wykształcenie wyższe-inżynier.

W 1939 r. z ramienia PW pełnił służbę wartowniczą w Zbrojowni przy ul. Rakowickiej w Krakowie. W grudniu 1939 r. wstąpił do Szarych Szeregów. Przysięgę odbierał Aleksander Świątek. Przełożonymi byli Kazimierz Wajdziński ps. „Sławianin” i Jerzy Karwat ps. „Kryński”. Został przydzielony do drużyny harcerskiej Szarych Szeregów, później do oddziału „Bartek” w ugrupowaniu „Wawel”. Dowódcą był por. Alfred Łaskawski ps. „Jastrzębiec". Uczestniczył w akcjach wywiadowczych na terenie Krakowa jak identyfikowanie bram przejściowych i przejść przez posesje, rozpoznawanie Volksdeutschów, kolportaż prasy konspiracyjnej i skryptów wojskowych. Przeprowadzał akcje sabotażowe jak wsypywanie piasku do maźnic wagonów kolejowych na bocznicach kolejowych. Pomagał przy produkcji broni w firmie „Sypniewski i Jakubowski" przy ul. Mogilskiej w Krakowie. Uprawiał sabotaż przy naprawie niemieckich wozów. Od sierpnia 1944 r. przeszedł do SBP »Skała«. Brał udział w akcjach bojowych pod Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Od 14 września przeszedł do oddziału „Malinowskiego”. Ukończył Podchorążówkę.

Po 1945 r. studiował na Politechnice i uzyskał dyplom inżyniera mechanika. Pracował jako starszy projektant w biurach projektowych. Uzyskał patent nr. 633690. Pracował społecznie dla własnego środowiska.

Stopień wojskowy: podporucznik.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami oraz Medal Wojska.


Frycz Andrzej ps. „Korsarz"

Ur. 18.VU.1925 r. w Klimontowie. Wykształcenie wyższe techniczne, prof. zwyczajny Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

W 1943 r. wstąpił do AK w Krakowie. Tu ukończył szkołę podchorążych, uprawiał mały sabotaż, pisał instrukcje w oparciu o książki wojskowe u „Gebethnera i Wolfa".

Od 1944 r. przeszedł do OP „Grom", następnie do SBP »Skała« AK. Był uczestnikiem walk pod Sielcem, Zaryszynem, Moczydłem, Krzeszówką, Sadkami i Złotym Potokiem. Pod Sadkami kontuzjowany. Na skutek choroby opuścił oddział.

Po 1945 r. studiował na AGH w Krakowie, następnie pracował w kopalniach węgla kamiennego, z kolei w Urzędzie Górniczym, wreszcie na Politechnice Śląskiej, jako samodzielny pracownik naukowy.

Stopień wojskowy: sierżant podchorąży.

Otrzymane odznaczenia: Krzyż Walecznych oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami, Brązowy Krzyż Zasługi, poza tym liczne nagrody państwowe.

W obozie niemieckim zginęli ojciec, stryj, brat stryjeczny, a matka była więziona.


Skocz do: Strona główna Czytelnia Osoby Szare Szeregi